DÖKÜMCÜLER İnsanoğlu doğayı değiştirip dönüştürerek onu kendi yararı ve estetik duyumu doğrultusunda işleyip yeniden oluşturur. Dökümcülük özünde metallere yeniden şekil verme eylemidir. Döküm işi zordur. Dökümcüler koşuya vurulmuş atlar gibidir. Ağızlarında gem, omuzlarında geçim yükü, terlemiş sırtlarında kamçı izleri… Hayatı demir gibi eritirler, kalıba döküp düzeltmeye uğraşırlar çarpık düzeni. Dökümcünün işi zordur. İş sağlığı, iş güvenliği palavradır. Eziyet çeker bedeni, potada erir demirle birlikte. Üstü başı kir pas içinde, cehennemin ortasında çalışır. Yüzleri grafit karası, nasırlı elleriyle kalıp dizer sıra sıra, erimiş maden döker kalıplara. Hata yapmaya gelmez, her kıvılcım düştüğü yerde etini yakar. Dökümcülük zor zanaattır. Genç yaşta öldürür adamı. Bakır kokar, kurşun kokar, demir kokar. Kum tozunun zehri köpürtür ağzını, tüten bezir yağı yakar gözünü. Dışarı çıkıp hava almak istersin. Bu işten kaçıp kurtulmak istersin.

Mustafa Ustayla “Bir Bakıma” Adana Büyük Saat Kulesi, 1881 yılında Vali Ziya Paşa tarafından yapımına başlanmış, 1882 yılında Vali Abidin Paşa tarafından tamamlanmıştır. Mustafa Usta 1982 Adana doğumlu, aslen Mardinlidir. 2010 yılında Adana Büyükşehir Belediyesinde işe başlamıştır. 2011 yılında Büyük Saatin bakım görevi Mustafa'ya verilmiştir. Gelişen teknolojiyle birlikte daha çok aydınlatma için yapılan tadilat dekorasyon örneklerinin dahil oluşu, tarihî dokunun tam olarak yansıtılmasına, dış cepheye kıyasla iç cephede engel olarak karşımıza çıkıyor. Kablo kanalları, kabinetler, duvarlardaki menfez kapaklarının bazılarının eksikliği ve uyumsuzluğu vb. Mustafa Usta daha kaç sene süreceğinden habersiz, her hafta görevini yapmaya geliyor. Sarkacı kuruyor, gresle yağlayıp, üstübüyle temizliyor. 150 basamaklı merdivenleri tek aşındıran şimdilik o. Ustasından ona kalan bu mesleki miras bakalım kime devredilecek. “Bir Bakıma” zaman gösterecek…

DÖNENCE ‘’Dün çoktan döndü buralarda Ve ben simsiyah bir gecenin koynunda yapayalnız bekliyorum. Duyuyorum… Görüyorum… Bir gün gelecek Dönence… Biliyorum…’’ Hayat bir döngüden ibaret ve bizler yenilenmek için sürekli bir döngü içerisindeyiz. Ne yazık ki gündelik hayatın koşuşturması bizi her geçen gün daha fazla meşgul ediyor. Şehir hayatının yapay ışıltıları, bazı gerçeklikleri görmemizi engelliyor. Artık neredeyse kendi sesimizi bile duyamaz olduk. Ve uzaklarda bir yerlerde içimizdeki seslerle birlikte kaybolduk. Halbuki, ‘’Uzaklarda bir yerlerde güneşler doğuyor. Uzaklarda bir yerlerde bir şeyler kök salıyor. Uzaklarda bir yerlerde türküler söyleniyor.’’ Geceler, kendi sesimizi duymaya en yakın olduğumuz zamanlar. Bizler hayatın yapay ışıltılarına kanmadan, gecenin içinden geçebilirsek eğer… İçimizdeki sesi duyabilirsek eğer… Bir gün gelecek ‘’Dönence’’ biliyorum… Şarkı Sözleri: Barış Manço ( Dönence )

ZEYTİNİN HİKAYESİ Ölmez ağaç derler zeytin ağacına köylerde. Binlerce yıllık geçmişe sahip, belki de insan oğlu ile yaşıt tarihi bir ağaç olduğundan. Birkaç yüz yaşındaki ağaçlara rastlamak zor değildir bahçelerinde. Atalarımızdan beri bize meyvesini veren ağaçlara. İster yemeklik, ister yağlık olsun zeytin ile herkesin yolu kesişir bir yerlerde. Sevmeyeni pek azdır, ama nasıl zahmetli üretildiği de bilinmez pek. Ben de; üretiminin zahmeti de faydaları kadar çok olan zeytinin tarladan sofraya uzanan hikayesini paylaşmak istedim sizlerle. Bahçelerinin temizliğinden ilaçlanmasına, toplanma aşamalarından tasnifine kadar aylara yayılan serüvenini. Bir zeytin tanesi deyip geçilmesi diye...

Büyükada’da Faytonculuk Endüstrisi Ada ekonomisinde önemli bir yeri olan faytonların, zamanla keşfedeceğim endüstriyel yapının yalnızca bir parçası olduğunu görmüştüm. Büyükada’da faytonculuk diğer Prens Adaları’na da sirayet edebilen bir iş ağı oluşturmuş ve sürekli bu yardımcı meslekleri beslemekteydi. Bu organizasyonun sürdürülebilirliği, arka planda ağır fiziksel koşullarda çalışan insanlara dayanıyordu. Genelde baba mesleği olarak küçük yaşlardan itibaren dahil olunan bu mesleklerin son ustaları ve son çırakları da popüler ada rutini olan faytonculuğu, yükselen faytonculuk karşıtı söylemler eşliğinde, beslemeye çalışarak ekonomik ve mesleki açıdan var olabilme çabası içerisindeydiler. 2 sene boyunca faytonculuk endüstrisine dinamizmini veren başat unsurları fotoğraflamaya çalıştım. Amacım ada ekonomisinin güçlü öğelerinden biri olan faytonculuğun arka planında yatan sanayi yapısını, kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri, onları icra eden kişileri ve faytonculuğu oluşturan unsurların aralarındaki ağı görünür kılabilmekti.

TARLADAN SOFRAYA ÇAY Dünya'nın en fazla çay tüketen ülkesi konumundaki Türkiye yine en çok üretim yapan ülkeler arasında ilk sıralarda yer alır. Çay bizim için kahvaltı sofralarının vazgeçilmesi yemek sonrası aranan içeceğidir. Her sohbete mutlaka çay eşlik eder. Misafir geldiğinde illa ki çay ikram edilir. Türkiye'de çay hasadı genellikle üç sürgün zamanı gerçekleşir. Mevsime göre Mayıs ayında başlayan hasat zamanı Ekim ayı sonlarına denk devam eder. En kaliteli çay hasadının yöntemi ise iki buçuk yaprak tekniğidir. Filizlerin üstündeki son açan iki yaprak ve yeni açmakta olan yarım yaprağın hasadı ile gerçekleştirilir. Tarlada yeşil yaprak olarak başlayan çayın serüveni sofralardaki bardaklarda kırmızı süs olarak sonlanır.

SALEPÇİOĞLU Salepçioğlu İzmir’in Bergama ilçesinde yaklaşık 100 yıllık bir helva markası. Salepçioğlu ailesinin kuşaktan kuşağa haklı olarak taşıdığı bir marka “Salepçioğlu Helva”. Son temsilcisi İlhan Salepçioğlu yakın yıllarda marka adını ve tüm üretim, satış tesislerini bir başkasına devretti. Çünkü yaşı seksene yaklaşmıştı, kendisinden sonra bu markayı, üretimi sürdürecek aileden kimse yoktu. İlhan Salepçioğlu’nun iki kızı vardı ancak kızları uzun yıllar önce Amerika Birleşik Devletleri’ne gitmiş ve yerleşmişlerdi. Üstelik her iki kızı da helvayı belki de daha önce hiç tatmayan, bilmeyen Meksika ve İrlanda asıllı gençlerle evlenmişti. Emekli İlhan Salepçioğlu eşi ile birlikte her yıl kızlarına ziyarete giderken onlara Bergama Salepçioğlu Helvası götürüyor. Bu fotoğraflar İlhan Salepçioğlu’nun helva yapmasını tanıklık eden sekiz fotoğraf olarak kalacak belki.

Ateş Dikeni ve Kuşlar Çevremizdeki doğal alanlarda çok sayıda farklı küçük kuş türleri bulunmaktadır. Kızılgerdan, Çayır Taşkuşu, Maskeli Ötleğen ve Arap Bülbülü bu türlerden bazılarıdır. Başlıca besin kaynakları küçük böcekler, böcek larvaları, solucanlar, meyveler, çiçekler ve tohumlardır. Beslenme alışkanlıkları mevsimlere bağlı olarak değişir. İlkbahar ve yaz dönemlerinde çoğunlukla küçük böcekler, solucanlar ve meyvelerle beslenirken, sonbahar ve kış dönemlerinde sadece bulabildikleri meyvelerle beslenirler. En sevdikleri meyveler kırmızı ateş dikeni ve sarmaşık meyveleridir. Beslenmeleri sırasında çevrelerindeki diğer kuş türlerinin saldırılarından korunmak için oldukça agresif ve hızlı bir şekilde hareket ederek beslenmeye çalışırlar. Bu sırada kuş fotoğrafçıları için oldukça ilginç ve akrobatik görüntüler oluştururlar.

KÖMÜR KARASI “Yüz karası değil, kömür karası; böyle kazanılır ekmek parası” diyen ünlü şairimiz Orhan Veli, çok güzel anlatır madencileri şiirinde. Ben de madencilerimizin alın terini, fotoğraflarımla anlatmak istedim. Zonguldak Kozlu Taş Kömürü Kurumu’nda çalışan madenciler, yerin yüzlerce metre altında zorlu bir mesleği alınlarının akıyla sürdürmektedirler. Uzun süre buradaki madencilere hekim olarak hizmet verirken, madencilerin portre fotoğraflarını çekip, onları kendi zamanlarının ve mekânlarının ötesine taşımaya çalıştım. Elbette zor ve meşakkatli bir işi yapan bu insanlar bunun çok daha fazlasını hak ediyorlar. Günlük sekiz saat yerin altında sürdürdükleri vardiyalarının ardından gün ışığına çıktıklarında yüzlerinde kömür karası, yorgunluk ve alın terine rağmen, işlerini hakkıyla tamamlamış olmalarının gururuyla, ailelerine bir kez daha kavuşacak olmanın mutluluğunu yansıtabildiysem, ne mutlu bana.

ÇANCI Çancılık mesleği unutulmaya yüz tutmuş eski mesleklerde biri olup sürdürülmeye çalışılmaktadır. Bu fotoğraflar uzun yıllar Manisa nın Demirci ilçesinde bu mesleği sürdüren Mustafa amca !nın çancılık mesleğini ne kadar emek sarf edilerek sürdürülen bir meslek olduğunu göstermektedir. İşyeri işletmecisi Mustafa bey ustalarından öğrendiği mesleği uzun yılardır devam ettirdiğini söyleyerek ,çan imalatının kolay olmadığını belirtmektedir. Çıraklıktan başladığını çan imalatı mesleğini şu an kendi işyerimde devam ettiriyorum, der, bir çanın otuz üç kere elden geçtiğini söyler. Türkiye ve yurt dışında müşterilerin çok olduğunu yut dışından Yunanistan'a çan verdiklerini belirtir. Ocak çanı olmak üzere bakır çanları gönderdiklerini kaliteli mal ürettiklerini çan yapımının kolay olmadığını çok aşmadan geçtiğini belirtir. Birebir alın teri diyebiliriz. Koyun çanı, keçi çanı, köpekler içinde farklı çanlarımız var diye anlatmaktadır

KADINIM BEN! Aklım var, kullanamıyorum, kafam karmakarışık. Ellerim var, bağlanmış tutunamıyorum. Kalbim var, hissedemiyorum. Sanki söküp atmışlar içimden. Bazen oradan oraya savrulan, değersizleştirilen kadınım ben. Seven mi, yoksa sevilen mi? Doğuran anne mi, ya da doğurulan evlat mı? Bir erkeğe eş mi olmalıyım, yoksa sevilmeyi hak eden sevgili mi? Toplum nereye koyduysa oradayım. En iyi anne ben olmalıyım diyorum hep, tabii ki en güzel ve en başarılı kadın, güzel yemekler yapan eş, evde tüm düzeni sağlayan kadın. Hep mükemmeli arayan, bulamayan. Peki ben gerçekten bunu mu istiyorum! HAYIR… Dayatmalara, diretmelere karşı koyuyorum. Ne istersem onu yaparım. İster başarır, ister tökezlerim. Bir kenara atılmak, parçalanmak, bana öngörülen şeylere teslim olmak değil benim hedefim. Aynen vücudu kabuk kabuk parçalanan, cansız mankenler gibi olmak değil benim hayatım. Artık vitrinlerdeki görevini bitirip depolarda çürümeye bırakılan bir kadın figürü değilim. Gövdesi bacaklarından ayrılmış, her bir uzvu yerlere savrulmuş biri olmayacağım. Tüm asaletiyle, ışıltısıyla, başarısıyla, tüm zorluklara rağmen dimdik ayaktayım. Çünkü ben KADINIM.

DİNAZORUN DÜNYASI Bizden önce bu dünyadaydılar ve biz fark etmesek de onlar bizimle beraber yaşamaya devam ediyorlar. Bahçemizde bizimleler , kırlarda bastığımız çalılarda bizimleler , biz onları fark etmesek de hareketsiz halleri ile çalılarda , çiçeklerde kamufle olmuş avlarını bekliyorlar . Kimileri onları hiç görmedi , Kimileri onları korkunç buldu , kimilerine göre bu dinozorlar çok sevimliydiler dallarda hareketsiz beklerken ; çiftleştikten sonra eşlerini yemeleri ile çok yamyamdılar. Biz onları tanımasak da... Fotoğraf sanatının ışık -gölge ; konu-kompozisyon ögelerini kullanarak sizlere bu canlının yaşamından bir kesit sunmaya çalıştım.

KEPENEĞİN YOLCULUĞU Kepenek, geleneksel bir Türk kültürel giysisi olup, özellikle çobanlar tarafından soğuk, sıcak ve yağmurdan korunmak amacıyla kullanılmaktadır. Keçeden yapılan bu üstlük, omuzlardan itibaren tüm vücudu örter ve diz kapağına kadar uzanır. Kepenek, kaybolmaya yüz tutan keçecilik zanaatının dikkat çeken eserlerinden biridir. Koyun ve kuzulardan kırkma suretiyle elde edilen yün, keçeciler tarafından öncelikle atılır (kabartılır). Bu işlem için geçmişte yay ve tokmak kullanılmıştır. Günümüzde ise hallaç (çırçır) makineleri kullanılmaktadır. Atılarak serbest hale getirilmiş yünün; hasır üzerine çubuk veya sepki denilen araç yardımıyla serpilmesi işlemine “Saçma” denir. Saçılan yün, hasırla beraber sarılarak rulo yapılır ve keçe tepme makinelerinde dövülerek pekiştirilir. Kepenek şekli verilen keçeler sabunlu su dökülerek pişirilir, perdahlanacak (yüzü düzeltilecek) olanlar tokaçla perdahlanır. Daha sonra güneşte veya gölgede kurutulur.

EDİRNE KAPI KUŞ PAZARI Birçok şehirde yaygın olup aynı zamanda bir tutku ve hastalık halini alan güvercin besiciliği kurulan pazarlarda kuşların cinslerine,kuyruklarına,boyunlarındaki belirleyici halkalara,(bilezik) hatta atıkları taklalara göre değer biçiliyor.Kimi zaman birçift güvercin otomobil parasına meraklısına satılıyor. Bu duyguları bilerek (babamda eskı bir kuşbaz olduğundan) İstanbul’da kurulan en eski kuş pazarlarından olan Edirne Kapı kuş pazarında erken saatte yerimi alarak ordaki cümbüşü izlemeye başladım.Kimi karton kutuda, kimisi de büyük tahta kafeslerde kuşlarını satışa getiriyorlardı. Yaşlı ve genç tutkulu insanlar gelen kafeslerdeki kuşları ellerine alarak titizlikle incliyorlar,Satıcılar(kuşbazlar) güvercinlerini takla attırarak gelen müşterilerine beğendirerek satışı gerçekleştiriyorlar.Aslında bu bir alışveriş değilde tutkuların el değiştirmesidir.

DÖKÜMCÜLER İnsanlık tarihinin en eski mesleklerinden olan, geçmişi M.Ö. 6000 yıllarına dayanan dökümcülük, çok geniş bir alanda, modern çağın ürünlerine hayat veriyor. Yıllar boyunca kaydedilen teknik gelişmelere rağmen, uygulamada temel ilkeler aynı kalmıştır; Metaller eritilir, kalıplara dökülür, soğur ve ürün çıkarılır. Sektör çalışanlarının; " Dökümcülüğün meşakkati ancak ona gönül verildiğinde çekilir." sözüyle ifade ettikleri meslekte artık çırak yetişmiyor. Teknolojik gelişmelerle birlikte, günümüzde kullanım alanı giderek azalan, neredeyse yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan döküm sektöründe, çalışma koşullarının zorluğu nedeniyle, yetişmiş iş gücü bulmak çok zor hale gelmiştir.

ATEŞTE AÇAN ÇİÇEKLER Erzincan’daki tuğla fabrikasında çalışan kadınlar ,kadın gücünün bir simgesi adeta .Bin dereceyi bulan fabrikada , alın teriyle çalışarak üretmenin gururu yüzlerinden okunuyor . Sabahın erken saatlerinde başlayan mesai ,akşama kadar devam ediyor .Yüreklerinde çocuklarına daha iyi bir hayat vermenin telaşı var .Daha güzel evlerde yaşamanın , aydınlık yarınların hayalini kuruyorlar .Günün sonunda yorgun da olsalar ,evlerine ekmek götürmenin huzurunu yaşıyor hepsi .. Ekmeklerini ateşten çıkaran , çalışkan ve yürekli, emekçi kadınlara saygıyla ..

AHŞAP HEYKEL Heykeltraş Zühtü Müridoğlu anısına 1994 yılında başlatılan ve 29 yıldır devam ederek Türkiye 'nin en uzun soluklu ve tek Ahşap Heykel Sempozyumu özelliğini taşıyan sempozyum her yıl Kocaeli Değirmendere Çınarlık Meydanındaki parkta halka açık bir alanda ;farklı ülkelerden gelen sanatçıların katılımı ile gerçekleşmektedir.Ağaca sanat katan ellerin çalışması halkın yoğun ilgisini çekmektedir. Sempozyum sonucunda ortaya çıkan eserler meydandaki park ,Ahşap Heykel Müzesi gibi ilçeye ait alanlarda sanat eserleri olarak yerini almaktadır.

KEÇECİLIK Yün, kil ya da pamuğun ıslak ortamda çiğnenip dövülerek liflerin birbirine kaynamasıyla elde edilen keçe, özellikle hayvancılıkla uğraşan kırsal kesimde örtü, yaygı, çadır, giysi yapımında kullanılır. Kaba bir kumaş olan keçe soğuktan ve sıcaktan koruduğu gibi terlemeyi de önler. Orta Asya’dan beri Türkler tarafından kullanılan keçenin üretimi, Anadolu coğrafyasında, keçe atölyelerinde, geleneksel yöntemlerle yetişmiş ustalar tarafından günümüzde de sürdürülmektedir. Afyon, Balıkesir, Urfa, Siverek, Birecik, Kars, Konya, Kahramanmaraş, Isparta ili Yalvaç ilçesi, Manisa ili Akhisar ve Kula ilçeleri, İzmir ili Tire ve Ödemiş ilçeleri ile Bademli beldesindeki keçe ustaları geleneği devam ettirmektedirler. Günümüzde pek rağbet görmediği için, Keçecilik de unutulmaya yüz tutmuş mesleklerden biri olarak varlığını sürdürmeye çalışmaktadır.

OTOGAR Fotoğraf serisi Türkiye’nin en büyük ve hatta Dünyanın sayılı otobüs ulaşımı merkezlerinden Büyük İstanbul Otogarı’nda daha bilindik ismiyle Esenle Otogarı’nda çekilmiştir. Kimi için gidilecek memleketin ve ye yeni bir başlangıcın ilk durağı, kimi için inilecek son duraktır otogarlar. Bazıları için sevdiğine kavuşma heyecanı, bazıları için şimdiden özlem demektir. Yol yolcu dışında da Esenlerde 24 saat hiç bitmeyen bir yaşam döngüsü devam etmektedir. Yolculuğa, yolcuya, kaptana, gişede bilet satan çalışana kadar herkesin kendi penceresinden baktığı apayrı bir dünyaları vardır. Ama her birinin ortak paydası bu hikâyenin adı da olan “Otogar”dır. Bazen bir yolcu, bir kaptan, bir bilet gişe görevlisi, bazen sevdiğini bekleyen, bazen sevdiklerini uğurlayan, bazen beklenen, bazen sadece oradan geçen ve birbirini hiç tanımayan ancak o an otogarın paydaşı olan insanlar üzerinden görsel bir hikâye anlatmaya çalıştım.

Sürü Anadoluda köylerde beslenen büyük baş hayvanlar, mevsimlik olarak tutulan çobanlar tarafından yaylıma götürülürek otlaklarda doğal ortamlarda beslenirler. Günümüzde çobanlık mesleği genellikle Özbek asıllı Afgan çobanlar tarafından yürütülmektedir. Sabah belirlenmiş saate kadar sahipleri tarafından getirilen hayvanlar köy meydanında toplanmakta, yaylıma götürülen hayvanlar akşama kadar yayıldıktan sonra yine köy meydanına sahiplerine bırakılmakta, hayvanlar evlerine kendileri gitmektedir. Çekim yapılan köyde büyük baş hayvanlar genelde yörede “camış” olarak adlandırılan Asya mandaları oluşturmaktadır. Bu hayvanların daha çok sulak, bataklık alanlarda otlanmayı tercih etmektedirler. Çekimler Afyonkarahisar Eber gölü kıyısındaki Eber köyü kırsalında çekilmiştir.

KUNDURACI MUSTAFA AMCA ‘’ Yani, öylesine ciddiye alacaksın ki yaşamayı, yetmişinde bile, mesela, zeytin dikeceksin ,hem de öyle çocuklara falan kalır diye değil ölmekten korktuğun halde ölüme inanmadığın için ,yaşamak yani ağır bastığı için…Nazım Hikmet Çanakkale’de bir sahil kasabasında tanıdım Mustafa Amcayı.Kasabadaki tek tamirci dükkanını öğleye doğru açar ve akşam ezanına kadar çalışmaya devam eder.Seksenli yaşlarda olmasına rağmen arada çay molası haricinde sürekli çalışır.Küçük dükkanın içi o kadar doludur ki ufak tefek yapısıyla onu dükkanda göremezsiniz ilk bakışta.Geldiğinizde ayakkabınızın altına adınızı yazar notlar alır ve bir yerlere koyar.Siz sanırsınız ki bu dükkanda bu ayakkabı kaybolur.Ama asla kaybolmaz.Size verdiği gün ve saatte o yüzlerce ayakkabının içinde sizinkini bulur ve teslim eder. Küçük yaşta babasından öğrenerek başladığı mesleğine bu kadar bağlı bir insan bulmanın zor olduğu günümüzde o hala ilerleyen yaşına rağmen çalışmaya devam ediyor.Mesleğinin yok olmaması için direniyor. Hala ilk günkü gibi aynı heyecan ve aşk ile işini yapıyor .